Atina




atina grcka




Atina je glavni grad Grčke, njen najznačajniji ekonomski, privredni, politički, obrazovni i kulturni centar. Smeštena je na poluostrvu Atika, u Saronskom (Eginskom) zalivu na zapadnoj obali Egejskog mora. Sa oko 745.000 stanovnika u samom gradu i više od 3,6 miliona žitelja na širem gradskom području predstavlja najveću urbanu celinu Grčke. Smatra se jednim od najznamenitijih i najstarijih svetskih gradova, kolevkom zapadne kulture i civilizacije i gradom u kome se rodila demokratija. Atina je grad muzeja, važno arheološko središte, grad u kome postoji najviše pozorišta na svetu (oko 150). Pored toga, u Atini postoji mnoštvo izvanrednih koncertnih dvorana, najmodernijih bioskopa i sportskih stadiona. Atina ima subtropsku klimu sa jakim uticajem sredozemne klime. Leta su vrela i sušna, često praćena jakim naletima takozvanog tropskog talasa, a zime su kišovite. U najtoplijim mesecima julu i avgustu prosečna vrednost temperature vazduha iznosi 27oC, dok je najniža prosečna temperatura u januaru (12,6oC). Apsolutni temperaturni maksimum iznosi čak 47oC, a minimum -6oC. Središnja temperatura mora na godišnjem nivou iznosi 21oC, a u avgustu je voda najtoplija sa prosečnom temperaturom od 26oC.




atina

Mnogobrojna svedočanstva njene bogate istorije (arheološki lokaliteti, spomenici kulture, znamenite građevine) i danas krase Atinu i predstavljaju njene najveće atrakcije. Na području današnjeg grada prvo naselje je postojalo još u IV milenijumu p.n.e., a prvi pisani dokumenti o Atini stari su više od 3.400 godina. U mikenskom razdoblju (od 1.600. do 1.100. godine pre Hrista) Atina je već bila na visokom nivou razvitka, tokom geometrijskog perioda (od 1.050. do 700. godine p.n.e.) njen razvoj se nastavio, da bi u vreme Periklove vladavine u V veku p.n.e. antička Atina doživela svoj vrhunac. Tada je uspostavljeno demokratsko uređenje i izgrađen je najveći broj raskošnih građevina, od kojih su neke preživele teret vekova i danas predstavljaju najveće znamenitosti ne samo Atine, nego i čitave Grčke, ali i Evrope, a u istoriji grada taj period je poznat kao zlatno Perklovo doba. Već u I veku u Atini je počelo da se širi i Hrišćanstvo, da bi nakon toga došlo do stagnacije u razvoju grada. Međutim, tokom vizantijske vladavine, kao i u vreme Krstaša, značaj Atine je ponovo bio velik, sve dok je nisu osvojili Turci, u čijoj epohi je grad potpuno izgubio važnost. U prvoj polovini XIX veka Atina je oslobođena od Turaka i već 1834. godine proglašena je prestonicom Grčke. Od tada se ona razvila u modernu i kosmopolitsku metropolu i jednu od najpopularnijih turističkih destinacija Grčke i Evrope.




atina grčka

Glavni trg u Atini zove se Sintagma i na njemu se nalazi veliki broj ugostiteljskih objekata, luksuznih hotela i poslovnih zgrada. Najznamenitije zdanje na trgu je zgrada Grčkog Parlamenta podignuta 1840. godine, ispred koje je smešten spomenik neznanom junaku. Iza zgrade, u ulici Leoforos Vasilisis prostire se gradski park Nacionalna bašta Atine sa bujnim zelenilom i arheološkim ostacima brojnih građevina. Na baštu se nadovezuje još jedna znamenita zgrada Zepion, sagrađena 1888. Godine. Preko puta je lociran stadion Panatinaiko, podignut još u antičko doba, a potpuno rekonstruisan 1896. godine, jedini stadion na svetu od belog mermera. U neposrednoj blizini je smešten i Olimpion, hram posvećen bogu Zevsu, čija je izgradnja započeta još u kasnom VI veku p.n.e., a završena tek 131. godine naše ere, za vreme vladavine rimskog cara Hadrijana. Na ulasku u ovo arheološko nalazište stoji Hadrijanov slavoluk, trijumfalna mermerna kapija takođe izgrađena 131. godine. Ulica Ermou,koja se proteže od Sintagme do starog dela grada, predstavlja glavno gradsko šetalište i najveću šoping zonu grada, na koju se nadovezuje trg Monastiraki, jedan od najstarijih trgova Atine. Na njemu su smešteni ugostiteljski objekti i trgovačke radnje, a njegova najznamenitnija građevina je džamija Cizdarakis sagrađena 1759. godine. Na potezu između trga i akropolja prostire se stari deo grada Plaka. Brojni restorani, taverne, kafići, prodavnice, tradicionalni dućani načičkani su duž kaldrmisanih ulica starog grada. Takođe, tu se nalazi mnoštvo spomenika istorije, a u najveće znamenitosti Plake spadaju: Hadrijanova bibilioteka (zgrada sagrađena u rimskom stilu 132. godine), crkva Megali Panagia (XII vek), kao i ostaci antičke i rimske agore, gde osim ruina mnogih građevina postoji i Muzej agore.




atina grcka

Na padinama Akropolja nalaze se dva antička amfiteatra: Dionisovo pozorište, izgrađeno u VI veku p.n.e. sa kapacitetom od 17.000 gledalaca i Odeon Heroda Atika sagrađen 161. godine od strane rimskog retoričara i filozofa Heroda Atika, po kome je i nazvan. Herodov odeon je i danas u funkciji i može da primi oko 5.000 posetilaca.

Najveće znamenitosti Atine locirane se na vrhu brda Akropolj, smeštenom na 150 m nadmorske visine, dugom 300 i širokom 150 m. Tu se nalazi odlično očuvan kompleks antičkog svetilišta boginje Atine, najraskošnije i najveće od svih antičkih svetilišta sa većim brojem izuzetno vrednih drevnih građevina. U obilasku Akropolja mogu se videti: Propileja, monumentalna kapija svetilišta, izgrađena u drugoj polovini V veka p.n.e., za vreme Perikla; Hram Atine Nike podignut 420. godine p.n.e. na temeljima ranijih hramova od kojih najstariji potiče još iz Mikenskog doba; Partenon, najraskošnije i najoriginalnije zdanje posvećeno boginji Atini Pareno, zaštitnici grada koji nosi njeno ime, takođe građeno tokom Periklove vladavine (od 447. do 438. godine pre Hrista) na mestu dva starija hrama (iz 570. i 490. godine p.n.e.); Erehteon objekat koji je podignut u periodu od 421. do 406. godine p.n.e. u čast boginje Atine i boga Posejdona Erehteusa itd. Atinski Akropolj je 1987. godine upisan na listu UNESCO-ve kulturne baštine.

akropolj atina grcka

Među mnogobrojnim muzejima Atine izdvajaju se: Muzej Akropolja, najpopularniji muzej grada sa više od milion posetilaca godišnje; Nacionalni arheološki muzej, jedan od najvećih i najboljih arheoloških muzeja sveta; Vizantijski muzej; Muzej grčke narodne umetnosti, Muzej Benaki; Muzej nakita; Muzej grčkih muzičkih instrumenata, Muzej kikladske i antičke umetnosti i dr.

Atina je grad koji predstavlja pravi raj za ljubitelje šopinga, sa glavnom trgovačkom zonom u ulici Ermou, kao i grad poznat po dobrom noćnom provodu i odličnoj kuhinji u mnogobrojnim restoranima.

Ljubitelji kupanja mogu uživati na nekoj od atinskih plaža koje su uglavnom locirane na potezu istočno od gradske luke u Pireju. Najpopularnija i najbliža centru grada je plaža Alimos, a najbolje organizovana je Plaža Vouliagmeni koja nudi najširi izbor vodenih atrakcija i drugih turističkih sadržaja (sportske terene, dečije igralište, vodeni tobogan, iznajmljivanje opreme za vodene sportove, veći broj barova, kafića, taverni itd.). Među najpopularnije plaže u okolini Atine spada i plaža Kokino Limanaki. Plaže Paleo Faliro, Glifada, Vula, Varkiza, Alcioni, Lagonisi i brojne druge, uglavnom su dobro organizovane, sa suncobranima, ležaljkama, dobrim uslovima za vodene sportove, kafićima, barovima, tavernama i raznim drugim sadržajima.

Kao najvažnije čvorište Grčke, Atina ima izuzetnu saobraćajnu povezanost. Njen međunarodni aerodrom Elefterios Venizelos spada u 10 najprometnijih evropskih aerodroma, a luka u Pireju je sa 13 miliona putnika godišnje najprometnija luka Evrope. Iz Srbije se u Atinu može stići avionom, autobusom ili vozom. Iz Beograda postoji više direktnih avio linija tokom nedelje, a direktni autobusi saobraćaju iz Beograda, Subotice, Novog Sada i Niša. Najkomplikovanije je u Atinu otići vozom, jer je potrebno presedanje u Solunu.