Vitoš planina




vitoš bugarska




Jedna od najčuvenijih planina u Bugraskoj, koja se ističe svojom lepotom i reljefskim specifičnostima je planina Vitoš. Ona je najprepoznatljivija po tome što je glavni grad Bugarske upravo smešten na njenim padinama, ali i sam Vitoš, bez ulaska u Sofiju je veoma interesantan i predivan.

Ne samo što je Sofija simbol za Vitoš, i Vitoš je simbol Sofije. Svi koji posete glavni grad Bugarske, ne zaobiđu da prošetaju i po najdivnijoj planini Bugarske, po planini Vitoš. Ona turistima Sofije, ali i turistima koji posete direktno mesta na padinama planine nudi idealne uslove ne samo za skijanje, već i za svaku vrstu alpinizma i šetnji po planini.




vitoš planina bugarska

Brojne žičare i autobuske linije, ali i asfaltirani putevi kojima se voze automobili, čine planinu lako dohvatljivom, i jednostavnom za posete. U obliku ogromne kupole ona se izdiže i čini neverovatna pejzaž gladajući je s podnožja. Gladajući s vrha, moguće je videti veliki deo Bugarske države, pa je takođe zadivljujuća.




Veliki deo planine Vitoš pokriveno je nacionalnim parkom koji nosi isti naziv, a u nacionalnom parku se nalaze i najčešće posećene destinacije ovog geografskog predela. Vitoša je jedan od najstarijih nacionalnih parkova ne samo u Bugarskoj, već i na celom Balkanu, ali i jedan od najstarijih u Evropi.  Na području nacionalnog parka nalazi se i mesto Knježevo koje je prepuno mineralnih izvora.  Nacionalni park obuhvata danas 266 kilometara kvadratnih, ali nekada je bio banji, pa se godinama širio.

planina vitoš bugarska

Planina je vulkanskog porekla, nastala kao rezultat aktivnosti vulkana, a oblikovana je sporim savijanjem granitnih slojeva stena, i postepenim izdizanjem tog područja. Na prvi pogled deluje kao pravilna kupa, ali ona se ustvari sastoji od višđe brežuljaka koji se uzdižu jedan iznad drugog. Planina je 19 kilometara dugačka i 17 kilometara široka.




Morfološko – geografske analize podelile su planinu na četiri glavna dela, koja se sva okupljaju u jednu glavu tačku. Najviši vrh je tačka koja spaja sve delove Vitoša i naziva se Crni vrh, ili na Bugarskom jeziku Černi vrh. Crni vrh je najviša tačka Vitoša i njegova nadmorska visina je 2290 metara. Inače Vitoš je izuzetno visoka planina, koja poseduje preko 10 tačaka koje su iznad 2000 metara  visine iznad nivoa mora.

Vitoš planina je naseljena još od vremena Tračana, i kroz istoriju u poslednjih 4000 godina naseobine na planini su veoma povezane sa okolnim susednim planinama. Naziv Vitoša pšotiče od oblika koji ova planina ima, odnosno od dva vrha koja se izdižu iznad Sofije.

Na vrhu Vitoša nalazi se metereološka stanica koja je izgrađena još 1935. godine, ali još uvek funkcioniše. Ona se, međutim, danas koristi i kao odmaralište za planinare i izletnike, ali takođe i kao tačka na kojoj se nalazi spasilačka stanica.

Vitoš, kako svedoče i istorijski dokumenti, bio je pre nekoliko vekova prekriven ostacima veoma nedostupne šume, Velike Bugarske prašume.  Danas se ostaci četinarskih prašuma nalaze u rezervatu oko Zlatnih mostova (Zlanite mostove).




Prirodni fenomen Zlanite mostove, kako se naziva na bugarskom jeziku je ustvari kamena reka, odnosno niz kamenih plokova koji se pružaju Vitošem poput reke. Kamen je obrastao lišajevima, i to u zlatnoj boji, pa se zato ova „reka“ naziva Zlatni mostovi. Inače Zlanite mostove se prostiru na nadmorskoj visini od 1500 do 1350 metara.  Po predanju ovo mesto nekada je bilo bogato naslagama zlata. Zlanite mostove su jedno od najposećenijih mesta na Vitošu, a turisti ovde mogu da naprave piknik, da se sunčaju ili da pokušaju da se popnu uz reku. U okolini Zlatnih mostova nalaze se mešovite šume u kojima rastu i listopadne i četinarske vrste. Do nastanka ovog fenomena došlo je erozijom stena  i njihovim odronjavanjem uz pomoć sile gravitacije i sile vode.

Zbog raznolikih uzvišenja, varijabilne klime, u nacionalnom rarku Vitoš mogu se pronaći vrlo uzbudljive vrste flore i faune. Naučnici su uspeli da detektuju više od 1500 biljnih vrasta, 500 različitih vrsta algi, 326 različitih mahovina, 200 vrsta lišajeva, i to na samo jednom malom delu praka koji su istraživali. Među odvim vrstama nalaze se i 31 endemska balkanska biljka, koja rase samo na našem poluostrvu, ali i 52 vrste koje su veoma reke i vredne, pa se nalaze u takozvanoj Crvenoj knjizi Bugarske. Šume su raznovrsnog sastava, od različitih vrsta borova, jela, bukve, breze, jasike, jove. Od cevć, osim ruža na planini rastu i ljiljani i istočnoevropske orhideje.